Hệ màu RGB và CMYK (phần 1)
HỆ MÀU RGB VÀ CMYK
Phần 1: Mô hình màu cộng (Không gian màu RGB)
1. Khái niệm:
– Hệ màu RGB được viết tắt bằng từ đầu tiên tên tiếng anh của 3 màu: Đỏ (Red) – Lục (Green) – Lam (Blue).
– Không gian màu RGB có thể tạo ra được tất cả các màu sắc khau nhau bằng cách pha trộn 3 màu cơ bản là: đỏ, lục và lam.
– Hệ màu RGB là mô hình màu cộng. Hoạt động theo nguyên lý phát xạ ánh sáng.
– Được ứng dụng chủ yếu trong công nghệ chế tạo màn hình tivi, máy vi tính, điện thoại di động, kỹ thuật chiếu sáng, nhiếp ảnh,….
2. Ý tưởng về pha trộn màu:
– Chắc hẳn mọi người sẽ thắc mắc là từ đâu có ý tưởng cho sự pha trộn màu sắc. Và tại sao 3 màu: đỏ, lục và lam được chọn làm 3 màu cơ bản (primary colors).
– Năm 1704, nhà bác học nổi tiếng người Anh là Isaac Newton đã phân tách được ánh sáng trắng thành 7 sắc cầu vồng là: đỏ – cam – vàng – lục – lam – chàm – tím.
– Hình ở trên là một thí nghiệm vật lý về hiện tượng tán sắc ánh sáng. Nguyên lý của hiện tượng này là: khi chiếu một tia sáng trắng qua lăng kính, ánh sáng này sẽ bị phân tách thành các màu tương ứng với từng bước sóng thành phần.
– Hiện tượng tán sắc này tương tự như cầu vồng xảy ra khi trời mưa. Giọt nước mưa đóng vai trò như lăng kính và được ánh sáng mặt trời (đóng vai trò ánh sáng trắng) chiếu qua.
– Các dải màu qua lăng kính ở thí nghiệm vật lý trên được ghi lại và vẽ trên một bảng màu quay vòng. Nghĩa là, bắt đầu bằng màu đỏ, cam, vàng, lục, lam, chàm, tím và quay trở lại đỏ. Dải màu này được gọi là quang phổ ánh sáng, được minh họa bằng hình sau:
3. Tại sao phải là ba màu: Đỏ, Lục và Lam:
– Thực tế ta có thể chọn 3 màu khác chứ không nhất thiết phải chọn ba màu này.
– Tuy nhiên, các màu đỏ, lục và lam nằm ở các bước sóng mà mắt người có thể nhìn thấy được. Chúng nằm ở các vị trí đầu, giữa, cuối và cách đều nhau trên dải quang phổ. Điều này giúp cho việc trộn các màu sắc được dễ dàng hơn.
– Màu đỏ, lục và lam cũng đồng thời đại diện cho các tông màu nóng, sáng và lạnh.
– Quan trọng hơn hết, hệ màu RGB sử dụng nguyên lý cảm nhận màu sắc của mắt người.
4. Cơ sở khoa học:
– Các màu gốc (đỏ, lục, lam) có liên quan đến khái niệm sinh học hơn là vật lý. Nó dựa trên cơ sở phản ứng sinh lý học của mắt người đối với ánh sáng.
– Mắt người có các tế bào cảm quang hình nón. Chúng nhạy cảm với các màu đỏ (red), lục (green) và lam (blue). Các tế bào này truyền tín hiệu riêng lẻ đến não bộ, ở đó hình ảnh được tổng hợp thành tất cả màu sắc khác nhau.
– Ngoài ra, mắt người còn có tế bào hình que nhạy cảm với các sắc độ sáng tối của màu sắc.
5. Lịch sử hình thành hệ màu RGB:
– Lịch sử hình thành bảng hệ màu RGB được bắt đầu từ đầu đến giữa thế kỉ 19, khi các nhà khoa học như Thomas Young và Hermann von Helmholtz đã nghiên cứu về sự kết hợp của các màu cơ bản để tạo ra màu sắc.
– Ý tưởng của hệ màu RGB được phát triển dựa trên quá trình cảm nhận màu sắc của mắt người. Mắt người có ba loại tế bào ghi nhận màu sắc khác nhau và mỗi loại tế bào này đáp ứng với một màu cơ bản.
– Sau đó, vào những năm 1950, Công ty Bell Telephone Laboratories đã tiếp tục phát triển hệ màu RGB để áp dụng vào công nghệ truyền hình.
– Hệ màu RGB đã trở thành tiêu chuẩn cho các thiết bị truyền hình màu. Sau này được sử dụng rộng rãi trong các công nghệ màn hình và thiết bị điện tử khác.
– Hệ màu RGB được áp dụng làm chuẩn cho tivi màu và biểu thị màu trên internet từ năm 1953 bởi RCA. Và được sử dụng làm tiêu chuẩn camera Land, Polaroid bởi Edwin Land.
6. Cách thức pha trộn màu:
– Tùy vào tỉ lệ pha trộn giữa các màu cơ bản mà ta sẽ có các màu khác nhau.
– Trong máy tính, tỉ lệ pha trộn được quy định bằng khoảng giá trị từ 0 đến 255, tương ứng từ thấp nhất đến cao nhất. Ví dụ:
- Để tạo ra màu vàng, nhìn trên bảng quang phổ trên ta thấy màu vàng là điểm ngay chính giữa hai màu đỏ và xanh lá. Suy ra, ta sẽ pha trộn với tỉ lệ 255 đỏ, 255 lục và 0 lam. Như vậy, màu vàng được biểu diễn bằng RGB (255,255,0).
- Tương tự, để tạo màu lam-lục (cyan) thì nhìn trên bảng quan phổ ta thấy màu lam nằm ngay chính giữa hai màu xanh lá và xanh dương. Suy ra, ta sẽ pha trộn với tỉ lệ 0 đỏ, 255 lục, 255 lam. Tức RGB (0,255,255).
– Ta hoàn toàn có thể tạo ra được 256^3 (khoảng 16,7 triệu) màu khác nhau bằng cách phối hợp đồng thời cả ba màu cơ bản.
Màu sắc | R | G | B |
Đỏ (Red) | 255 | 0 | 0 |
Lục (Green) | 0 | 255 | 0 |
Lam (Blue) | 0 | 0 | 255 |
Lam – lục (Cyan) | 0 | 255 | 255 |
Đỏ cánh sen (Magenta) | 255 | 0 | 255 |
Vàng (Yellow) | 255 | 255 | 0 |
Đen (Black) | 0 | 0 | 0 |
Trắng (White) | 255 | 255 | 255 |
Xám 50% | 128 | 128 | 128 |
Mô hình màu trừ và sự khác biệt giữa hệ màu RGB và CMYK sẽ được thể hiện ở phần sau: Còn tiếp.
Xem thêm:
– Hệ màu Lab và lý thuyết của máy so màu
– Độ sai lệch màu Delta E và lý thuyết máy so màu
– Tủ đèn ánh sáng chuẩn dùng để xem màu hãng Tilo
Thông tin liên hệ:
Mr. Tiến – 0907 043 291 (Zalo)
Email: [email protected]
Comment (1)
Cám ơn thông tin rất hữu ít của bạn.